
काय आहे ‘पसायदान’?
पसायदान (Pasayadan) ही संत ज्ञानेश्वरांनी ज्ञानेश्वरीच्या अखेरीस रचलेली, सर्वांच्या कल्याणासाठीची अनमोल प्रार्थना आहे. या नवओव्यांमध्ये दुरितांचे निर्मूलन, सद्गुणवृद्धी, सर्व जीवांच्या मैत्रीचा प्रसार आणि विश्वकल्याणाचा मंगल संकल्प व्यक्त केला आहे. या पृष्ठावर तुम्हाला पसायदानच्या मूळ मराठी ओवी, सोप्या इंग्रजी अर्थासह, पठणासाठी उपयुक्त मजकूर आणि ऑनलाइन वाचनासाठी सुबक स्वरूपात उपलब्ध आहे.
ओवी (Marathi Lyrics)
॥१॥
आतां विश्वात्मके देवे, येणे वाग्यज्ञे तोषावे,
तोषोनि मज द्यावे, पसायदान हे.
॥२॥
जे खळांचि व्यंकटी सांडो, तया सत्कर्मी रती वाढो,
भूतां परस्परे जडो, मैत्र जीवाचे.
॥३॥
दुरितांचे तिमिर जावो, विश्व स्वधर्म सूर्ये पाहो,
जो जे वांछील तो ते लाहो, प्राणिजात.
॥४॥
वर्षत सकळ मंडळी, ईश्वरनिष्ठांची मांदियाळी,
अनवरत भूमंडळी, भेटतु भूता.
॥५॥
चला कल्पतरूंचे आरव, चेतनाचिंतामणींचे गाव,
बोलती जे अर्णव, पीयूषांचे.
॥६॥
चन्द्रमेंजे अलांछन, मार्तण्ड जे तापहीन,
ते सर्वाही सदा सज्जन, सोयरे होतु.
॥७॥
किंबहुना सर्व सुखी, पूर्ण होवोनि तिहीं लोकी,
भजिजो आदिपुरुषीं, अखण्डित.
॥८॥
आणि ग्रंथोपजिवीये, विशेषी लोकी इये,
दृष्टादृष्टविजये, होआवेजी.
॥९॥
येथ म्हणे श्री विश्वेश्वरावो, हा होईल दानपसावो,
येणे वरे ज्ञानदेवो, सुखिया झाला.
ज्ञानेश्वरांनी पसायदानातून देवाला प्रार्थना केली आहे की, “माझ्या या वाग्-यज्ञाने संतुष्ट होऊन, तू मला पसायदान दे. ज्यायोगे दुष्टांची वाईट वृत्ती नाहीशी होईल, सर्वांना सत्कर्मांमध्ये आवड निर्माण होईल आणि भूता-भूतांमध्ये मैत्रीचे संबंध जुळतील.”
-
विश्वकल्याणाची भावना:
पसायदान हे विश्वकल्याणाची भावना व्यक्त करते आणि जगातील प्रत्येक व्यक्ती सुखी व्हावी, अशी इच्छा व्यक्त करते.
-
सकारात्मक दृष्टीकोन:
ज्ञानेश्वरांनी पसायदानातून नकारात्मक विचार आणि वाईट प्रवृत्तींचा नाश व्हावा, अशी इच्छा व्यक्त केली आहे, ज्यामुळे सकारात्मक दृष्टीकोन वाढेल.
-
एक्य आणि मैत्रीची भावना:
पसायदान भूता-भूतांमध्ये मैत्रीचे संबंध जुळावेत, असा संदेश देते, ज्यामुळे समाजात एक्य आणि सलोखा निर्माण होईल.
-
धार्मिक आणि सामाजिक महत्त्व:पसायदान महाराष्ट्रातील वारकरी संप्रदायामध्ये खूप महत्त्वाचे मानले जाते आणि ते एक महत्वाचे प्रार्थना गीत आहे.